آبسه مقعدی یک عفونت باکتریایی است که در ناحیه نزدیک مقعد ایجاد میشود. این بیماری معمولاً به دلیل انسداد و عفونت غدد تعریق در ناحیه مقعدی رخ می‌دهد. آبسه مقعدی می‌تواند باعث درد شدید، قرمزی و تورم در اطراف مقعد شود و گاهی اوقات با تب و احساس ناخوشی همراه است. این بیماری معمولاً در افرادی که دارای بیماری‌های التهابی روده، دیابت، یا سیستم ایمنی ضعیف هستند، شایع‌تر است. در بعضی موارد، آبسه مقعدی می‌تواند به تشکیل فیستول مقعدی منجر شود، که یک کانال غیرطبیعی بین پوست و کانال مقعد است.
بیشتر بخوانید: فیستول مقعد چیست؟
آبسه‌های مقعدی معمولاً نتیجه عفونت‌های عمیق در بافت‌ها هستند و باید با جدیت پیگیری شوند تا از گسترش عفونت جلوگیری شود.
عناوین مطالب
علائم آبسه مقعدی چیست؟ + تصویر
آبسه یا عفونت مقعدی حالتی تاول یا دمل مانند در نزدیکی مقعد است. و زمانی ظاهر میشود، که یک حفره در مقعد پر از چرک و عفونت شود.به همین علت است که در میان بعضی از بیماران به جوش مقعد ی معروف است.
در ادامه، فهرستی از علائم شایع این بیماری آورده شده است:
- درد شدید و مدام
- تورم و قرمزی
- ترشح چرک و مایعات بد بو
- تب و لرز
- تورم غدد لنفاوری
تاخیر در درمان آبسه مقعدی منجر به ایجاد فیستول مقعدی میشود که درمان آن به مراتب سخت است. در درمان خود و مراجعه به پزشک درنگ نکنید!
علت آبسه مقعدی چیست؟
آبسه مقعدی یک مشکل پزشکی است که به دلیل تجمع عفونت در اطراف راست روده یا مقعد ایجاد میشود. این عفونت معمولاً به دلیل انسداد دهانه غدد در این ناحیه رخ می‌دهد. در واقع، وقتی دهانه غدد تعریق و دیگر غدد کوچک در ناحیه مقعد بسته میشود، مایعات و باکتری‌ها در داخل آن‌ها جمع می‌شوند که این امر منجر به تشکیل آبسه میشود.
این غدد معمولاً به طور طبیعی در ناحیه مقعدی وجود دارند و نقش مهمی در ترشح مایعاتی دارند که به روان کردن عبور مدفوع کمک می‌کنند. اما گاهی اوقات، به دلایل مختلفی مانند عفونت‌های محلی، آسیب دیدگی فیزیکی یا حتی اختلالات سیستم ایمنی، این غدد می‌توانند مسدود شوند. انسداد این غدد منجر به تجمع باکتری‌ها و مایعات در داخل و اطراف آن‌ها میشود که نتیجه آن تشکیل کیست مقعدی است. این وضعیت نه تنها دردناک است بلکه می‌تواند منجر به عوارض جدی‌تری شود اگر به موقع درمان نشود.
تشخیص آبسه مقعدی
تشخیص این بیماری معمولاً از طریق بررسی دقیق علائم و معاینه فیزیکی توسط پزشک صورت می‌گیرد. در ابتدا، پزشک ممکن است بتواند با مشاهده چشمی و بررسی علائم بالینی مانند قرمزی، تورم و حساسیت در ناحیه مقعدی، وجود آبسه را تشخیص دهد. با این حال، در برخی موارد که تشخیص با معاینه چشمی دشوار است یا برای تایید تشخیص، پزشک از روش‌های تشخیصی دیگری استفاده می‌کند. این روش‌ها شامل موارد زیر هستند
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- سی تی اسکن
- ام آر آی
آندوسکوپی ترانس رکتال - ترموگرافی لگن
تشخیص آبسه مقعدی از سایر مشکلات مقعدی می‌تواند دشوار باشد و گاهی با بواسیر اشتباه گرفته شود. بنابراین، تشخیص دقیق توسط پزشک برای انتخاب درمان مناسب ضروری است.
چه کسانی در معرض ابتلا به این بیماری هستند؟
نمی‌توان به طور خاص گفت که فقط چه افرادی به آبسه مقعدی مبتلا می‌شوند، چرا که این شرایط می‌تواند در هر سنی و برای هر فردی رخ دهد. با این حال، بر اساس آمار و تحقیقات پزشکی، برخی افراد به دلیل داشتن شرایط خاص پزشکی مستعدتر به ابتلا به آبسه مقعدی هستند. این بیماری‌ها و شرایط عبارتند از:
- کولیت: التهاب روده که می‌تواند باعث ایجاد آبسه‌های مقعدی شود.
- دیابت: بیماران دیابتی به دلیل تغییر در سیستم ایمنی و گردش خون ممکن است بیشتر مستعد ابتلا به عفونت‌هایی مانند آبسه مقعدی باشند.
- دیورتیکولیت: التهاب کیسه‌های کوچک در دیواره روده که می‌تواند خطر ابتلا به آبسه‌ها را افزایش دهد.
- بیماری التهابی لگن: این شرایط، که معمولاً رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ را تحت تأثیر قرار می‌دهد، می‌تواند خطر آبسه‌های مقعدی را افزایش دهد.
- بیماری التهابی روده: شامل بیماری کرون و کولیت اولسراتیو که می‌توانند باعث ایجاد آبسه در ناحیه مقعدی شوند.
فیستول مقعدی معمولاً نتیجه‌ای از یک آبسه مقعدی است. اگر آبسه مقعدی به درستی درمان نشود و عفونت ادامه یابد، ممکن است به ایجاد یک فیستول مقعدی منجر شود.
درمان آبسه مقعدی
چنانچه آبسه به صورت خود به خودی تخلیه نشود، تنها روش درمان، برش و تخلیه ی آن است. این عمل با بیهوشی یا بی حسی موضعی انجام می شود و با تخلیه ی چرک درد آن نیز کاسته می شود. علاوه بر این در صورتی که بیماری در مراحل ابتدایی خود باشد روش هایی اعم از درمان خانگی و دارویی نیز در نظر گرفته میشود.
در ادامه به توضیح هر یک از این روش ها میپردازیم:
درمان خانگی
درمان خانگی می‌تواند به عنوان یک رویکرد مکمل به تسکین علائم و التهاب کمک کند. این موارد باید همراه با روش‌های درمانی توصیه شده توسط پزشک انجام شوند و نباید جایگزین مراقبت‌های پزشکی شوند. استفاده از این روش‌ها می‌تواند در کاهش درد و ناراحتی موثر باشد، اما مشورت با یک متخصص پزشکی برای اطمینان از انتخاب بهترین گزینه‌های درمانی ضروری است. در این راستا، چندین روش درمان خانگی برای تسکین این بیماری وجود دارد:
- کمپرس گرم
- حمام سیتز
- اصلاح رژیم غذایی
- رعایت بهداشت شخصی
- رعایت نکات بهداشتی رابطه جنسی
- فعالیت ورزشی
- نوشیدن مایعات فراوان
عمل لیزر آبسه مقعدی
درمان کیست مقعدی با استفاده از جراحی لیزر یکی از روش‌های نوین و مؤثر است که به دلیل دقت و کارایی بالا، به عنوان یکی از بهترین و سریع‌ترین روش‌های درمانی پیشنهاد میشود. جراحی لیزر، با استفاده از تکنولوژی پیشرفته، به دقیق‌ترین شکل ممکن، آبسه را هدف قرار می‌دهد و درمان می‌کند. مزایای این روش عبارتند از:
- دقت بالا در جراحی
- عدم احساس درد و ناراحتی حین عمل
- دوره نقاهت کوتاه تر
- انجام جراحی در کمتر از یک ساعت
- عدم نیاز به بستری در بیمارستان
- به جا نماندن شکل زخم بعد از جراحی
- کاهش خطر بازگشت بیماری
- انجام جراحی بدون استفاده از بیهوشی
بیشتر بخوانید: جراحی لیزر فیستول
درمان دارویی
درمان دارویی کیست مقعدی بستگی به شدت و نوع عفونت دارد. همچنین در مواردی که آبسه نیاز به درمان جراحی داشته باشد، داروها تنها بخشی از روند درمانی خواهند بود.
در اینجا به برخی از روش‌ها و داروهای رایج اشاره می‌کنم:
- آنتی بیوتیک ها مانند آموکسی سیلین، مترونیدازول
- مسکن ها مانند ایبوپروفن،استامینوفن
- در مواردی که التهاب شدید باشد، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی می‌توانند مفید باشند.
بیشتر بخوانید: درمان فیستول
عوارض آبسه مقعدی چیست؟
عدم درمان کیست مقعدی می‌تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد. این شرایط می‌تواند به تشدید درد و مشکلات در نشستن منجر شود، زیرا تورم و التهاب موجود در ناحیه مقعدی افزایش می‌یابد. همچنین، در صورت عدم درمان، این عفونت ممکن است به سایر بخش‌های بدن گسترش یابد و منجر به یک شرایط پزشکی بیشتر خطرناک شود که به نام سپسیس شناخته میشود. سپسیس یک واکنش بسیار جدی بدن به عفونت است که می‌تواند به سرعت پیشرفت کند و اگر به موقع درمان نشود، ممکن است کشنده باشد.
پیشگیری از ابتلا به این بیماری اغلب با رعایت بهداشت شخصی مناسب و اقدامات پیشگیرانه دیگر میسر است. در زیر برخی از راه‌های پیشگیری از ابتلا به این بیماری آورده شده است:
- رعایت بهداشت فردی
- توجه به نکات بهداشتی حین رابطه جنسی مقعدی
- نوشیدن مایعات کافی
- مدیریت بیمارهای دیابتی
- مصرف فیبر
سوالات متداول
