درمان شقاق یا همان زخم مقعد، که به شدت و مرحله بیماری بستگی دارد، میتواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. انتخاب درست نوع درمان باید با مشورت دقیق با پزشک و با در نظر گرفتن همه جوانب صورت گیرد. از اقدامات خانگی ساده مانند تغییر در رژیم غذایی و استفاده از ملین‌ها گرفته تا روشهای دارویی و در نهایت، اگر لازم باشد، اقدامات جراحی، هر یک می‌توانند بخشی از برنامه درمانی پارگی مقعدی باشند. این تنوع در گزینه‌های درمانی به اطمینان از انتخاب بهترین رویکرد متناسب با شرایط فردی بیمار کمک میکند.
ما در این مقاله، به توضیح هر یک از گزینه‌های درمانی و نحوه انتخاب مناسب‌ترین روش شامل: علاج خانگی بواسیر، رابر بند، هموروئيدکتومی باز، هموروئیدکتومی بسته و عمل لیزر بواسیرخواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید: شقاق یا زخم مقعد چیست؟
عناوین مطالب
روش های درمان شقاق چیست؟
درمان شقاق متناسب با شدت بیماری میتواند متفاوت باشد و پیشنهاد میگردد در انتخاب نوع درمان خودسرانه عمل نشود و از راهنمایی هایی پزشک متخصص بهره مند شد. در ادامه به معرفی روش های درمان زخم مقعد خواهیم پرداخت.
علاج شقاق یا زخم مقعد با درمان خانگی
درمان خانگی شقاق معمولاً بر کاهش درد و ترویج بهبودی متمرکز است. با این حال، مهم است که قبل از انجام هرگونه درمان خانگی با پزشک مشورت کنید. در اینجا چندین روش درمان خانگی برای کمک به درمان شقاق آورده شده است:
- افزایش مصرف فیبر: مصرف غذاهای غنی از فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، حبوبات و غلات کامل به نرم شدن مدفوع کمک کرده و از فشار زیاد بر ناحیه مقعدی هنگام اجابت مزاج جلوگیری میکند.
- نوشیدن آب کافی: نوشیدن مقدار زیاد آب و مایعات بدون کافئین به حفظ رطوبت بدن و جلوگیری از یبوست کمک میکند.
- کمپرس سرد یا گرم: استفاده از کمپرس سرد یا گرم برای چند دقیقه روی ناحیه مقعدی میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند.
- نشستن در وان آب گرم: نشستن در وان حمام پر از آب گرم (حمام نشیمن) برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه چند بار در روز میتواند به کاهش درد و التهاب کمک کند.
- پرهیز از نشستن طولانی مدت: اجتناب از نشستن برای مدت‌های طولانی و انجام وقفه‌های کوتاه برای راه رفتن میتواند به کاهش فشار بر ناحیه مقعدی کمک کند.
- استفاده از داروهای بدون نسخه: کرم‌ها یا پمادهای بدون نسخه حاوی هیدروکورتیزون یا دیگر مواد ضد التهاب ممکن است به کاهش درد و التهاب کمک کنند. با این حال، استفاده طولانی مدت از این محصولات توصیه نمی‌شود.
- تمرینات کگل: انجام تمرینات کگل میتواند به تقویت عضلات کف لگن کمک کرده و به بهبودی شقاق کمک کند.
مجدد تاکید میشود که این روشهای خانگی باید به عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع و با مشورت پزشک انجام شود، به خصوص اگر علائم بهبود نیابند یا بدتر شوند.
بهتر است در کنار درمان‌های خانگی، همواره با پزشک مشورت کنیم تا بهبودی مطلوب و سلامتی سریعتر حاصل شود.
عمل لیزر شقاق مقعدی
لیزر درمان شقاق، یکی از پیشروترین و کم تهاجمی‌ترین روشهای درمان این مشکل به حساب می‌آید. این روش نه تنها به عنوان یک راه حل به‌روز و موثر برای شفافیت و بهبود شقاق شناخته میشود، بلکه به دلیل ارتقاء بهره‌وری زمانی و کاهش تداخل‌های جراحی، توجه بسیاری از بیماران را به خود جلب کرده است. در مقایسه با روشهای جراحی سنتی که بیشتر بیماران از اتاق عمل و تیغ جراحی واهمه‌دارند، استفاده از لیزر برای درمان شقاق به عنوان یک جایگزین کمتر تهاجمی برجسته میشود.
با توجه به مزایایی اعم از زمان کوتاه جراحی، کوتاه بودن دوره نقاهت، عدم نیاز به بستری روش لیزر را نسبت به جراحی با تیغ انتخاب کنند.
عمل لیز ر شقاق مقعدی یک روش نوین و فوق العاده پیشرفته در طب کلاسیک است که بدون بیهوشی بیمار و احساس درد حین جراحی، به صورت کاملا سرپایی صورت میگیرد.
بیشتر بخوانید: عمل لیزر شقاق
درمان شقاق یا پارگی مقعد با طب سنتی
درمان شقاق با استفاده از روشهای طب سنتی میتواند رویکردی مکمل برای تسکین علائم و ترویج بهبودی باشد. این روش‌ها، که بر اصول تغذیه‌ای، گیاه‌درمانی و تنظیم سبک زندگی تاکید دارند، اغلب با هدف کاهش التهاب، تسهیل در بهبود زخم و پیشگیری از عود مجدد به کار گرفته می‌شوند.
همچنین، مهم است توجه داشته باشیم که بسیاری از روشهای درمانی مورد استفاده در طب سنتی ممکن است از نظر علمی کاملاً تایید نشده باشند. این روش‌ها شامل استفاده از دمنوش‌های گیاهی، مرهم‌های ساخته شده از گیاهان دارویی و تغییرات خاص در رژیم غذایی می‌توانند باشند. این درمان‌ها اغلب بر پایه تجربیات سنتی و مردمی هستند و ممکن است برای برخی افراد مفید واقع شوند، اما ممکن است برای همه موثر نباشند.
به همین دلیل، همیشه توصیه میشود که قبل از اقدام به استفاده از هرگونه درمان طب سنتی، با یک متخصص پزشکی مشورت کنید. پزشک میتواند اطلاعات دقیق‌تری در مورد امنیت و کارآیی این روش‌ها ارائه دهد و مشاوره‌ای مبتنی بر شواهد علمی و تجربه پزشکی ارائه کند.
از آنجائیکه استفاده از روشهای درمانی شقاق با طب سنتی مورد تایید علمی و پزشکی نمی باشد به منظور حصول بهترین نتیجه و جلوگیری از مشکلات احتمالی، توصیه میشود حتماً قبل از هر گونه اقدام، با پزشک مشورت نموده و بر اساس تشخیص او تصمیم‌گیری نماییم.
سایر روش های درمان شقاق
قبل از پرداختن به جراحی با لیزر درمان شقاق، روشهای دیگری نیز وجود داشته‌اند که اغلب محبوبیت کمتری دارند و از جمله آنها، روشهای جراحی باز می‌باشند. این روش‌ها عمدتاً برای درمان شقاق مورد استفاده قرار می‌گیرند و معمولاً به دلیل معایب و عوارض بیشتر، به چشم‌گیری محدود شده‌اند.
بین روشهای جراحی غیر لیزر، می‌توان به فیشرکتومی، اتساع دریچه مقعد، و اسفنکتروتومی اشاره کرد که اگرچه در گذشته مورد استفاده قرار گرفته‌اند، اما به دلیل مشکلات مربوط به عوارض جراحی و طولانی‌مدت نتایج، جای خود را به روشهای مدرن‌تر و کمتر تهاجمی، به علیه جراحی با لیزر، باز کرده‌اند. در ادامه به توضیح بیشتر هر یک از این روش ها می پردازیم:
جراحی اسفنکتروتومی داخلی جانبی مقعد
اسفنکتروتومی داخلی جانبی مقعد یک روش جراحی است که برای درمان شقاق مقعدی و افزایش تنش عضلات اطراف مقعد به کار می‌رود. در این روش، پزشک با ایجاد برش در عضلات اسفینکتر مقعد، سعی در تقویت این عضلات جهت بهبود کنترل و تنش مقعد دارد. این عمل با هدف افزایش توان عضلانی مقعد و کاهش فشار در منطقه انجام میشود. از جمله معایب این روش می‌توان به خطرات مرتبط با جراحی اشاره کرد که ممکن است شامل عوارض مانند خونریزی، عفونت، یا درد پس از عمل باشد. همچنین، ممکن است بعضی از بیماران تا دوره‌های طولانی پس از عمل با مشکلاتی مانند تغییرات در عادات روده‌ای مواجه شوند.
این روش هرچند که ممکن است در برخی موارد بهبودی در علائم شقاق مقعدی ایجاد کند، اما با توجه به معایب و خطرات جراحی، انتخاب این روش نیاز به دقت و ارزیابی دقیق از سوی پزشک و بیمار دارد.
روش فیشرکتومی
روش فیشرکتومی یک روش جراحی است که به منظور درمان شقاق مقعدی استفاده میشود. در این روش، پزشک لبه‌های زخم را دقیقاً برش می‌زند و جدا میکند. این تکنیک اغلب با هدف بهبود علائم شقاق، افزایش شفافیت منطقه مقعدی، و کاهش درد و خونریزی اجرا میشود.
پس از اعمال برش‌های دقیق در محل شقاق، پزشک لبه‌های جدا شده را به هم متصل میکند تا باعث ترمیم بافت و بهبودی زخم‌ها شود. این روش به دلیل انجام برش دقیق و جدا کردن لبه‌های زخم، میتواند منجر به بهبود سریعتر و مؤثرتر علائم شقاق شود.
همچنین ارتباط این روش با اسفنکتروتومی نشان از تفاوت‌هایی در روشهای جراحی برای درمان شقاق مقعدی دارد. در حالی که اسفنکتروتومی بر اساس تقویت عضلات اطراف مقعد اثر می‌گذارد، فیشرکتومی با تمرکز بر روی برش و جداسازی لبه‌های زخم، به‌طور مستقیم بر فرایند ترمیم و بهبود علائم شقاق تأثیر می‌گذارد.
روش دیلاتاسیون یا اتساع دریچه مقعد
روش اتساع دریچه مقعد یا دیلاتاسیون، یکی از قدیمی‌ترین روشهای درمان شقاق بوده است. این روش، به دلیل عوارض بسیاری که به همراه دارد و همچنین به دلیل کمبود اثبات علمی و پیشرفت‌های به‌روزتر در حوزه درمان شقاق، از روشهای استفاده‌شده کمتر به شمار می‌آید. در این روش که در مطب پزشک اجرا میشود، با ایجاد کشش و اتساع در دریچه عضلانی، فشار وارده به مقعد کاهش می‌یابد و عضلات شل می‌شوند. قبل از انجام این روش، بیمار به بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی تزریق میشود.
پزشک با استفاده از فشار دست و ایجاد کشش، دریچه مقعد را باز کرده و از مواد لغزنده و روان‌کننده برای تسریع در انجام عمل استفاده میکند. با اعمال ماساژ به روش صحیح و همراه با حرکات دورانی و فشار به بیرون، دریچه مقعد به طور طبیعی بیشتر از حد باز میشود. هدف این روش، کاهش فشار وارده به عضلات مقعد و بهبود شرایط فیشر است.
فلپ پیشرفته
روش فلپ پیشرفته در درمان شقاق مقعدی یک روش نوین و مؤثر است که به طور خلاصه می‌توان آن را به این صورت توضیح داد:
روش فلپ پیشرفته، یک رویکرد جراحی پیشرفته است که در درمان شقاق مقعدی به‌کار می‌رود. در این روش، با استفاده از تکنیک‌های مدرن جراحی، بافت‌های مختلف مانند پوست و عضلات را به محل شقاق منتقل کرده و بهبود درمانی ایجاد می‌نماید. این روش به دلیل عدم نیاز به اتساع دریچه مقعد یا عمل باز، به بیماران این امکان را می‌دهد که از زمان بهبودی سریعتری نسبت به روشهای سنتی بهره‌مند شوند.
آیا لیزر شقاق ماندگار است ؟
بله، روش لیزر درمان شقاق میتواند ماندگاری بسیار خوبی داشته باشد، اما این ماندگاری به عوامل مختلفی بستگی دارد. در بیشتر موارد (تا 99 درصد)، افراد پس از انجام جلسات لیزر، به بهبود محسوس در شقاق مقعدی خود شاهد می‌شوند. عواملی نظیر تغذیه، عادات روزانه، فعالیت‌های ورزشی، و دیگر عوامل زندگی روزمره نقش مهمی در ماندگاری نتایج این روش ایفا می‌کنند. بنابراین، حفظ نتایج و جلوگیری از بازگشت شقاق، نیاز به پیگیری دقیق از سوی بیمار و رعایت نکات پس از عمل دارد.
عوارض درمان نکردن شقاق
عدم درمان شقاق میتواند به عوارض جدی منجر شود که نه تنها بر سلامت جسمی فرد تأثیر می‌گذارد، بلکه میتواند بر جنبه‌های روانشناختی و کیفیت زندگی روزمره نیز تأثیر بگذارد. درد و ناراحتی مداوم ناشی از شقاق میتواند به درد مزمن، خونریزی، و حتی عفونت‌های جدی منجر شود.
از طرف دیگر، درمان به موقع شقاق میتواند به جلوگیری از این عوارض کمک کند و روند بهبودی را تسریع بخشد. گزینه‌های درمانی معمولاً شامل تغییرات در سبک زندگی، مدیریت تغذیه‌ای، استفاده از داروها و در موارد نادر، جراحی است. پیشگیری و درمان موثر شقاق نه تنها به کاهش درد و ناراحتی کمک میکند، بلکه میتواند به حفظ سلامت کلی و بهبود کیفیت زندگی فرد کمک کند. بنابراین، مراجعه به یک متخصص پزشکی برای ارزیابی دقیق و درمان مناسب امری حیاتی است.
سوالات متداول
