بواسیر خونی، که به عنوان یکی از مشکلات رایج سیستم گوارشی شناخته میشود، عمدتاً به دلیل التهاب و تورم رگ‌های خونی در ناحیه مقعد و رکتوم بروز می‌کند. این شرایط می‌تواند منجر به خونریزی، درد، و ناراحتی شدید شود. یکی از پیچیدگی‌های جدی در این زمینه، ترومبوز شدن بواسیر است؛ یعنی وضعیتی که در آن لخته خون در رگ‌های متورم تجمع می‌یابد. این اتفاق معمولاً در اثر فشارهای وارد شده حین فرایند دفع رخ می‌دهد.
نکته قابل توجه در مورد بواسیر خونی ترومبوزه این است که این نوع بواسیر خطرناک‌تر است. خونریزی ناشی از آن می‌تواند بدن را تحت تاثیر قرار دهد و به از دست دادن خون منجر شود که خود می‌تواند باعث بروز بیماری‌هایی همچون کم خونی یا ضعف عمومی شود. به همین دلیل، تشخیص به موقع و درمان سریع این نوع از بواسیر از اهمیت بالایی برخوردار است.
در ادامه این مقاله، به بررسی علل بروز بواسیر خونی، روش‌های پیشگیری و گزینه‌های درمانی موثر خواهیم پرداخت و نکات مهمی در مورد تاثیر سبک زندگی، رژیم غذایی، ورزش و سایر عوامل خطر را بررسی خواهیم کرد.
بیشتر بخونید : هموروئید چیست؟
درمان بواسیر با یک قدم مهم آغاز میشود: آگاهی!
مطالعه و شناخت علائم نخستین گام در مسیر درمان است؛ زیرا هوشیاری نسبت به نشانه‌های بدن، کلید تشخیص و اقدام به موقع برای یافتن راه حل‌های مؤثر است.
عناوین مطالب
انواع بواسیر خونی
بواسیر خونی بر اساس موقعیت آناتومیکی خود به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند :
- بواسیر خونی داخلی
- بواسیر خونی خارجی
برای درک بهتر این دو نوع بواسیر خونی در ادامه مطلب همراه ما باشید.
بواسیر خونی داخلی
در حالت بواسیر خونی داخلی، تورم رگ‌های خونی در داخل رکتوم، که در فاصله تقریباً چهار سانتی‌متری از انتهای روده بزرگ واقع شده‌اند، رخ می‌دهد. این تورم عروقی معمولاً در نتیجه فشار مکرر یا طولانی‌مدت بر رگ‌های موجود در این ناحیه ایجاد میشود. نکته قابل توجه این است که در بواسیر داخلی، خونریزی اغلب بدون هیچ گونه درد یا ناراحتی قابل توجهی رخ می‌دهد. این امر می‌تواند باعث شود که فرد مبتلا از وجود خونریزی داخلی خود آگاه نباشد، مگر اینکه علائم خاصی مانند خون در مدفوع یا روی کاغذ توالت مشاهده شود. شناسایی به موقع و درک درست از این نوع بواسیر برای اتخاذ رویکرد درمانی مناسب بسیار مهم است.
بواسیر خونی خارجی
بواسیر خونی خارجی، در مقایسه با نوع داخلی، در اطراف بافت خارجی مقعد رخ می‌دهد و به طور معمول زیر خط دندانه‌دار کانال مقعد قرار دارند. این نوع بواسیر ناشی از تورم و التهاب رگ‌های خونی در ناحیه خارجی مقعد است. به دلیل موقعیت آناتومیکی خود، بواسیر خارجی معمولاً با درد بیشتری همراه است، به ویژه هنگام نشستن یا در طول فعالیت‌های فیزیکی.
یکی از مشکلات رایج در مورد بواسیر خارجی همانطور که در ابتدا اشاره کردیم این است که آنها می‌توانند ترومبوزه شوند، یعنی لخته‌های خون در عروق متورم تشکیل شود. وقتی بواسیر خارجی ترومبوزه میشود، این می‌تواند باعث شود که بواسیر حساس‌تر، سفت‌تر و دردناک‌تر شود در نتیجه این وضعیت می‌تواند علائم را بیشتر و مدیریت آنها را دشوارتر کند. علاوه بر این، بواسیر خارجی گاهی اوقات می‌توانند خونریزی کنند، به خصوص هنگام دفع یا پاک کردن محل مبتلا به زخم.
بدون شرمساری از بیماری بواسیر، به دنبال راه‌حل درمان آن باشید و سلامتی‌تان را بازپس بگیرید.
علائم
هموروئید خونی، که با نام بواسیر خونی نیز شناخته میشود، عارضه‌ای است که می‌تواند منجر به خونریزی در ناحیه مقعدی شود. با این حال، این بیماری دارای مجموعه‌ای از علائم دیگر نیز می‌باشد که اهمیت تشخیص آنها برای شروع به موقع درمان حیاتی است. در این بخش، ما به شرح ویژگی‌های بالینی مختلف بواسیر خونی می‌پردازیم تا با آگاهی از آنها، در صورت مواجهه با هر یک، به سرعت برای دریافت مشاوره پزشکی اقدام نمایید.
- احساس سوزش و خارش در ناحیه پرینه، به ویژه در اطراف مقعد
- خونریزی در طول یا پس از دفع مدفوع، که ممکن است بر روی کاغذ توالت یا در داخل توالت قابل مشاهده باشد.
- ترشحات موکوسی شفاف و لزج در هنگام دفع مدفوع
- افزایش درد در ناحیه مقعدی در زمان دفع
- علائم التهابی از جمله قرمزی و تورم ناحیه پریانال.
- احساس ناکامل بودن دفع مدفوع.
- مشاهده برآمدگی‌های گوشتی در اطراف مقعد که ناشی از تجمع بافت و خون است
- وجود ترشحات مخاطی
- تغییرات در قطر مدفوع، مانند باریک شدن آن
با اینکه این علائم ممکن است نشان‌دهنده بواسیر خونی باشند، باید توجه داشت که شباهت زیادی به علائم سرطان مقعدی دارند. به همین دلیل، برای اطمینان از تشخیص صحیح و جلوگیری از تشابه‌های احتمالی، مشاوره با یک پزشک متخصص ضروری است. این امر به ویژه اهمیت دارد زیرا تشخیص دقیق و اقدامات درمانی به موقع می‌تواند از پیشرفت بیماری و بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کند.
پیشگیری
همه ما با جمله معروف پیشگیری بهتر از درمان است آشنا هستیم . از آنجایی که سبک شیوه زندگی و مشاغل مدرن امروزی اغلب ما را در معرض ابتلا به این بیماری قرار داده است بهتر است که با پیشگیری و رعایت چندین نکات ساده ولی مهم از ابتلا به بواسیر جلوگیری کنیم . چند مورد از این نکات زیر عبارتند از :
- حفظ رژیم غذایی فیبر دار
- مصرف روزانه حبوبات
- نوشیدن مایعات فراوان
- فعالیت های فیزیکی منظم
- اجتناب از نشستن های طولانی
- کنترل وزن
روش های درمان بواسیر خونی
در بخش اقدامات درمانی برای بواسیر خونی، رویکردهای متفاوتی وجود دارد که بیماران می‌توانند با توجه به شدت بیماری خود از میان آنها انتخاب کنند. در ابتدا، بسیاری از افراد ممکن است ترجیح دهند با استفاده از روش‌های خانگی یا داروهای بدون نسخه درمان را آغاز کنند. با این حال، اگر این روش‌ها نتیجه‌بخش نباشند یا بیماری پیشرفت کند، مراجعه به پزشک برای دریافت راهنمایی‌ها و درمان‌های تخصصی‌تر الزامی خواهد بود. در ادامه این بخش، به تفصیل به بررسی و توضیح این روش‌های درمانی می‌پردازیم تا به شما در انتخاب بهترین گزینه برای وضعیت خاص خود کمک کنیم.
بیشتر بخوانید: درمان بواسیر (بررسی جامع)
درمان خانگی
در مراحل اولیه بیماری بواسیر خونی، می‌توان با به کارگیری روش‌های درمانی خانگی و اعمال تغییرات مثبت در سبک زندگی، به میزان چشمگیری به بهبودی کمک کرد. در اینجا برخی از رویکردهای خانگی مؤثر برای درمان بواسیر خونی آورده شده است:
- حمام سیتز: این روش، که به معنای نشستن در آب گرم است، می‌تواند به تسکین بواسیر کمک شایانی کند. توصیه میشود روزانه سه بار، هر بار به مدت 15 دقیقه، ناحیه مبتلا را در آب گرم فرو ببرید. افزودن نمک اپسوم به آب می‌تواند اثربخشی این روش را افزایش دهد
- کمپرس یخ: استفاده از سرمای کمپرس یخ، که در حوله پیچیده شده، می‌تواند به کاهش درد و تورم بواسیر کمک کند. این کمپرس باید به مدت 20 دقیقه روی ناحیه مبتلا قرار گیرد
- کاهش وزن: تقلیل وزن بدن می‌تواند با کم کردن فشار بر بواسیر، در درمان آن مؤثر واقع شود
- اجتناب از طولانی نشستن روی توالت
- پرهیز از بلند کردن اشیاء سنگین
- مصرف کافی آب و خوراکی‌های غنی از فیبر: نوشیدن آب به مقدار کافی و خوردن مواد غذایی سرشار از فیبر به رفع یبوست کمک کرده و از آسیب به عروق بواسیری هنگام دفع جلوگیری می‌کند.
- استفاده از لباس‌های راحت با الیاف طبیعی برای کاهش تحریک و فشار بر ناحیه مبتلا
بیشتر بخوانید: علاج خانگی بواسیر
درمان با لیزر
جراحی بواسیر خونی با استفاده از لیزر، که به عنوان هموروئیدکتومی لیزری نیز شناخته میشود، یکی از روش‌های نوین و کم تهاجمی برای درمان بواسیر است. این روش شامل استفاده از اشعه لیزر برای برداشتن یا سوزاندن بافت بواسیر است. لیزر با دقت بالایی بافت‌های متورم را هدف قرار داده و آنها را از بین می‌برد، در حالی که به بافت‌های اطراف آسیب کمتری می‌رساند.
مزایای استفاده از جراحی لیزری برای درمان بواسیر خونی عبارتند از:
- دقت بالا: لیزر امکان هدف قرار دادن دقیق بافت بواسیر را فراهم می‌آورد، که این امر به کاهش آسیب به بافت‌های سالم اطراف کمک می‌کند.
- کاهش خونریزی: با استفاده از لیزر، رگ‌های خونی در هنگام برداشتن بواسیر بسته می‌شوند، که این امر به کاهش خونریزی در طول و پس از جراحی کمک می‌کند.
- زمان بهبودی کوتاه‌تر: به دلیل کاهش آسیب به بافت‌ها و کنترل بهتر خونریزی، بیماران معمولاً دوره نقاهت کوتاه‌تری را تجربه میکنند.
- درد کمتر پس از جراحی: کاهش آسیب بافتی به معنای کاهش درد و ناراحتی پس از جراحی است.
- طور موثر بافت‌ها را می‌بندد، خطر عفونت نیز کمتر میشود.
- انجام سریعتر عمل جراحی: جراحی لیزری معمولاً کوتاه‌تر از جراحی‌های سنتی است و اغلب به صورت سرپایی انجام میشود.
با وجود این مزایا، مشاوره با یک متخصص جراحی برای تعیین اینکه آیا جراحی لیزری برای شرایط خاص بیمار مناسب است یا خیر، ضروری است. همچنین، انتخاب روش درمانی باید با در نظر گرفتن تمام جوانب و مشورت دقیق با متخصص صورت گیرد.
بیشتر بخوانید: عمل لیزر بواسیر
وقتی بواسیر به مرحله خونریزی می‌رسد، نشانه‌ای از نیاز به درمان فوری و جدی‌تر است. از دست دادن خون ناشی از بواسیر خونی می‌تواند به سرعت به مشکلات جدی‌تری مانند کم‌خونی منجر شود. در نتیجه، مراجعه فوری به پزشک برای ارزیابی و درمان ضروری است، به ویژه اگر شما چندین روز است که دچار خونریزی از ناحیه مقعد هستید و قبلاً به بواسیر مبتلا بوده‌اید.
درمان با رابربند
روش رابر بند، یا بندینگ بواسیر، یکی از روش‌های درمانی غیرجراحی برای بواسیر خونی است که به خصوص برای درمان بواسیر داخلی استفاده میشود. این روش درمانی شامل قرار دادن یک یا چند باند لاستیکی کوچک در اطراف پایه بواسیر است. هدف از این کار، قطع جریان خون به بواسیر و در نتیجه خشک شدن و افتادن آن طی چند روز است.
در این روش، ابتدا یک آنوسکوپ (یک وسیله نوردار) درون مقعد وارد میشود تا بواسیر به طور واضح قابل مشاهده باشد. سپس، با استفاده از یک ابزار خاص، یک باند لاستیکی کوچک به دور پایه بواسیر قرار میگیرد. این فرایند باعث میشود که جریان خون به بواسیر قطع شده و بافت بواسیر به تدریج مرده و طی چند روز بیفتد.
درمان با رابر بند معمولاً در مطب پزشک و بدون نیاز به بیهوشی انجام میشود. بیماران معمولاً می‌توانند بلافاصله پس از این روش به فعالیت‌های روزمره خود بازگردند، اگرچه ممکن است چند روز درد یا ناراحتی خفیفی را تجربه کنند. روش رابر بند به طور کلی مؤثر است و خطر عوارض جانبی جدی کمتری نسبت به جراحی‌های باز دارد. با این حال، مانند هر روش درمانی دیگر، برای اطمینان از مناسب‌ترین گزینه درمانی برای وضعیت خاص هر فرد، مشورت با یک متخصص توصیه میشود. جراحی باز، جراحی لیزری، و روش رابر بند هستند
هموروئیدکتومی
روش جراحی برای درمان بواسیر خونی، که به عنوان هموروئیدکتومی شناخته میشود، یکی از روش‌های مؤثر برای برداشتن توده‌های بواسیر با استفاده از تیغ جراحی است. این عمل می‌تواند تحت بیهوشی کامل یا بی‌حسی موضعی انجام شود. در این روش، جراح برش‌هایی را در اطراف بافت بواسیر ایجاد می‌کند و رگ‌های متورم داخل هموروئید را گره می‌زند تا جریان خون قطع شود و سپس توده برداشته میشود.
پس از انجام جراحی، ناحیه مورد عمل ممکن است بخیه زده شود یا به همان حالت باقی بماند و با گاز استریل پوشانده شود. بیمار بعد از جراحی باید برای مدتی در بیمارستان تحت نظر باشد تا زمانی که وضعیتش پایدار شود و سپس می‌تواند به منزل بازگردد.
هموروئیدکتومی معمولاً برای بواسیر داخلی درجه 3 و 4 و بواسیر خارجی شدید که با خونریزی همراه است، توصیه میشود. این روش جراحی به دو صورت باز و بسته انجام میگیرد. در جراحی باز، ناحیه پس از عمل به طور کامل باز می‌ماند تا بهبود یابد، در حالی که در جراحی بسته، برش‌ها بخیه زده می‌شوند. هر دو روش دارای مزایا و معایب خاص خود هستند و انتخاب روش مناسب به عواملی مانند شدت بیماری، سابقه پزشکی بیمار و ترجیح شخصی بیمار بستگی دارد. مشاوره با یک متخصص جراحی برای انتخاب بهترین گزینه درمانی برای هر فرد امری ضروری است.
درمان گیاهی
در دنیای طب سنتی، که متکی بر استفاده از گیاهان دارویی برای درمان انواع بیماری‌ها است، رویکردهای گیاهی برای مدیریت و تسریع روند درمان بواسیر خونی وجود دارد. گرچه این روش‌ها نمی‌توانند به طور قطعی بیماری را درمان کنند، اما می‌توانند به کاهش علائم و تسریع بهبودی کمک کنند. در اینجا به بررسی برخی از این گیاهان و روش‌های درمانی می‌پردازیم:
- روغن زیتون و کرچک: این روغن‌ها با روان‌سازی ناحیه مقعد، به کاهش التهاب و در نهایت بهبود یبوست کمک میکنند، که این امر به تسریع درمان بواسیر خونی منجر میشود.
- خاکشیر: خاکشیر به عنوان یک ملین طبیعی عمل کرده و با کاهش یبوست، فشار بر بواسیر را کم می‌کند. دو قاشق غذاخوری خاکشیر را با یک لیوان آب ولرم مخلوط کرده و صبح و شب مصرف کنید
- چای کیسه‌ای: این روش گیاهی متداول شامل قرار دادن چای کیسه‌ای در آب گرم به مدت چند دقیقه است، سپس آن را مستقیماً بر روی نواحی متورم قرار دهید. این فرایند باید دو تا سه بار در روز تکرار شود
- انجیر: مصرف انجیر به فعال‌تر شدن روده‌ها کمک کرده، یبوست را رفع کرده و در نتیجه به درمان بواسیر خونی مؤثر است
این روش‌های گیاهی، در کنار دیگر تغییرات سبک زندگی و رژیم غذایی، می‌توانند به کاهش علائم و سرعت بخشیدن به روند بهبودی کمک کنند.
بهترین زمان درمان بواسیر خونی
در مواجهه با بواسیر خونی، اغلب افراد درمان خانگی را به دلایل مختلفی که مهمترین آنها شرم از معاینه می باشد، اتخاذ میکنند . در این میان نکته حائز اهمیت تشخیص به موقع بهبود و عدم بهبودی می باشد چرا که زمان در مسیر درمان این بیماری مولفه مهمی است .
مراجعه به پزشک متخصص بواسیر در موارد زیر ضروری است:
- اگر خونریزی شدید یا مداوم باشد
- تغییر در الگوی خونریزی
- اگر درد افزایش یابد یا تحمل‌ناپذیر شود
- وجود ترشحات مخاطی یا تغییر در شکل مدفوع
- عدم بهبود بیش از بازه زمانی یک هفته
به خاطر داشته باشید که بواسیر خونی می‌تواند در برخی موارد نشانه‌ای از وضعیت‌های جدی‌تر مانند سرطان روده بزرگ یا مقعد باشد. بنابراین، هرگونه تغییر ناگهانی یا غیرمعمول در علائم باید با دقت بررسی شود. مراجعه به موقع به پزشک می‌تواند به جلوگیری از پیشرفت بیماری و ارتقاء سلامت کلی کمک کند.
سوالات متداول
