هموروئید یا بواسیر خارجی، یک مشکل رایج ولی ناراحت‌کننده است که در ناحیه کنار مقعدی ایجاد می‌شود. این حالت زمانی رخ می‌دهد که رگ‌های خونی در اطراف مقعد یا کمی پایین‌تر از آن، بزرگ و متورم شوند.
این رگ‌های متورم معمولاً به شکل برجستگی‌هایی در بیرون مقعد ظاهر می‌شوند که ممکن است با لمس احساس دردناکی داشته باشند. بواسیر خارجی می‌تواند باعث ایجاد ناراحتی و درد شدید در هنگام نشستن یا انجام فعالیت‌های روزمره شود. در مواردی، این بواسیرها ممکن است به دلیل فشار زیاد یا آسیب دیدگی دچار خونریزی شوند که در این شرایط معمولاً خود به خود بهبود نمی‌یابد و میبایست حتما به پزشک مراجعه کرد.
بیشتر بخوانید: بواسیر یا هموروئید چیست؟
عناوین مطالب
انواع بواسیر خارجی
بواسیر خارجی به چندین دسته مختلف تقسیم می‌شوند که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند. این تقسیم‌بندی بر اساس میزان ورم رگ‌ها، محل قرارگیری، و واکنش به درمان‌های مختلف صورت می‌گیرد. انواع هموروئید خارجی عبارتند از :
- ترومبوزه و دردناک: این نوع شامل بواسیری است که دچار لخته خون شده و معمولاً بسیار دردناک است.
- بدون درد: برخلاف نوع ترومبوزه، این نوع بواسیر درد کمتری دارد ولی ممکن است خارش یا ناراحتی ایجاد کند.
- خونریزی: این نوع اغلب با خونریزی مشخص می‌شود، به‌ویژه در هنگام دفع.
بیشتر بخوانید: بواسیر داخلی چیست؟
علت بواسیر خارجی چیست؟
همانطور که در بخش بالا اشاره شد بواسیر خارجی معمولاً به دلیل افزایش فشار در رگ‌های اطراف مقعد به وجود می‌آید. این فشار اضافی باعث می‌شود رگ‌ها متورم و گاهی اوقات آسیب‌دیده شوند، که منجر به تشکیل بواسیر می‌شود. برخی از عوامل که ممکن است به این فشار اضافی کمک کنند شامل:
- چاقی: وزن اضافی می‌تواند فشار زیادی بر ناحیه لگن و مقعد وارد کند.
- رژیم غذایی کم فیبر: می‌تواند منجر به یبوست و در نتیجه فشار هنگام دفع شود.
- بلند کردن اشیاء سنگین: می‌تواند فشار داخلی در ناحیه مقعد را افزایش دهد.
- بارداری: در دوران بارداری، فشار اضافی به ناحیه لگن و مقعد وارد می‌شود.
- نشستن یا ایستادن طولانی مدت: این وضعیت‌ها می‌توانند فشار روی رگ‌های مقعدی را افزایش دهند.
- اسهال مزمن: این شرایط می‌تواند به تحریک مقعدی منجر شود و فشار را افزایش دهد.
- یبوست مزمن: تلاش برای دفع مدفوع سخت می‌تواند فشار را در رگ‌های مقعدی افزایش دهد.
- رابطعه مقعدی: این فعالیت ممکن است به رگ‌های مقعدی آسیب برساند و فشار اضافی ایجاد کند.
این عوامل می‌توانند به ترکیبی از تورم، آسیب و گاهی خونریزی در رگ‌های اطراف مقعد منجر شوند، که به شکل بواسیر خارجی ظاهر می‌شوند.
این نوع هموروئید با خارش و درد همراه است و اغلب مدفوع به صورت لخته خون خارج می‌شود.
راه های تشخیص بواسیر خارجی
در زمینه تشخیص بواسیر خارجی، بسیار مهم است که فرد خود را در موقعیت تشخیص‌دهنده قرار ندهد، حتی اگر بواسیر خارجی به ظاهر قابل مشاهده باشد. این اهمیت دارد زیرا تشخیص دقیق نیازمند ارزیابی پزشکی است و امکان دارد علائم مشابه با شرایط دیگر پزشکی باشد که نیاز به درمان‌های متفاوت دارند. از این رو، در صورت مشاهده علائم مرتبط با بواسیر خارجی، فرد باید به پزشک مراجعه کند. پزشک با انجام یک سری معاینات فیزیکی و بررسی دقیق، قادر است به تشخیص صحیح هموروئید خارجی بپردازد.
این معاینات برای تشخیص و تفکیک بواسیر خارجی از سایر شرایط پزشکی اهمیت دارند، زیرا علائم ممکن است با شرایط دیگری مانند شکاف مقعدی، سرطان مقعد، التهاب روده یا آبسه پروکتال اشتباه گرفته شوند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که تشخیص اشتباه می‌تواند به درمان ناکافی یا اشتباه منجر شود، بنابراین تأکید بر مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق حیاتی است.
چه اقداماتی برای پیشگیری از بواسیر خارجی موثرند؟
پیشگیری از بواسیر خارجی از طریق اصلاح سبک زندگی و رعایت نکات بهداشتی امکان‌پذیر است. این اقدامات ساده ولی مؤثر به کاهش خطر تشکیل بواسیر کمک می‌کنند و برای حفظ سلامت روده و مقعد بسیار مهم هستند. در زیر به چند مورد از نکاتی که در پیشگیری از ابتلا به این بیماری نقش مهمی دارند اشاره شده است :
- افزایش میزان فعالیت جسمی
- رعایت بهداشت بعد از هر بار اجابت مزاج
- مصرف روزانه و کافی آب
- پرهیز از زور زدن هنگام دفع
- کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن
- رعایت رژیم غذایی فیبر دار
روش های درمان موثر بواسیر خارجی چیست؟
هموروئید خارجی نیز همانند سایر انواع این بیماری اعم از بیماری هموروئید داخلی به سه روش درمان خانگی ، دارویی و جراحی قابل درمان می باشد. در زیر به توضیح بیشتر هر کدام از این موارد می پردازیم :
درمان خانگی
- کمپرس یخ
- حمام نشسته با آب گرم
- استفاده از بالشتک های مخصوص نشستن
- کرم های ضد خارش
- پماد های گیاهی
- رژیم غذایی سرشار از مایعات
بیشتر بخوانید: درمان سریع بواسیر در خانه
درمان بواسیر خارجی با عمل لیزر
در شرایطی که بواسیر خارجی به اندازه‌ای بزرگ شده و دردناک است که با روش‌های درمانی غیرجراحی قابل مدیریت نباشد، پزشکان ممکن است به سمت جراحی سوق داده شوند. این به‌ویژه زمانی صادق است که اندازه زائده از 1 میلی‌متر بیشتر باشد و درد شدیدی را به همراه داشته باشد، یا در صورت بهبودی، زائده‌ای زگیل‌مانند باقی بماند. جراحی بواسیر خارجی می‌تواند از طریق استفاده از چاقوی جراحی یا روش‌های پیشرفته‌تر مانند لیزر انجام شود، که جراحی لیزری اغلب نتایج موفقیت‌آمیزتری به همراه دارد.
در جراحی با لیزر، ابتدا بی‌حسی موضعی به نزدیکی توده تزریق می‌شود. سپس از لیزر برای ایجاد یک برش دقیق بر روی محل آسیب‌دیده استفاده می‌شود تا لخته به طور کامل خارج گردد. پس از آن، پزشک رگ یا مویرگ پاره‌شده را با استفاده از لیزر می‌سوزاند تا خونریزی متوقف شود.
این روش، به دلیل دقت بالا و کنترل بهتر خونریزی، به عنوان یک گزینه درمانی مؤثر در نظر گرفته می‌شود. علاوه بر این، جراحی لیزری معمولاً دوره بهبودی کوتاه‌تری دارد و در برخی موارد حتی می‌تواند در مطب پزشک و با استفاده از بی‌حسی موضعی انجام شود، که این امر به کاهش زمان بستری در بیمارستان و سرعت بخشیدن به بازگشت به فعالیت‌های روزمره کمک می‌کند.
بیشتر بخوانید: عمل لیزر بواسیر
درمان دارویی
در زمینه درمان دارویی بواسیر خارجی، پزشکان معمولاً به سمت استفاده از روش‌های فارماکولوژیک به عنوان نقطه آغازین روی می‌آورند. لازم است تأکید شود که در حال حاضر هیچ دارویی وجود ندارد که قادر به ارائه درمان قطعی برای بواسیر باشد. با این حال، داروهای موجود می‌توانند به طور مؤثری در کاهش علائم و جلوگیری از پیشرفت بواسیر مفید باشند. در این میان، پماد آنتی هموروئید یکی از شناخته‌شده‌ترین گزینه‌های درمانی است.
این پماد، که هم در نسخه‌های ایرانی و هم خارجی موجود است، تأثیر چشمگیری در تسکین علائم بواسیر از جمله خارجی و داخلی دارد. استفاده از این دارو باید تحت نظارت پزشکی صورت گیرد تا اطمینان حاصل شود که دوره درمانی به طور کامل و ایمنی انجام شود.
مزایای این پماد عبارتند از :
- کاهش خونریزی
- تسکین درد
- بهبود زخم های بوجود آمده
- رفع خارش
- رفع سوزش
- کاهش التهاب و تورم
با وجود مزایای ذکر شده فوق، همانند دیگر داروها، ممکن است این پماد نیز دارای عوارض جانبی باشد، بنابراین ضروری است که مصرف‌کنندگان از مشاوره پزشکی بهره‌مند شوند تا از عوارض احتمالی مطلع و محافظت شوند.
بیشتر بخوانید: درمان بواسیر
سوالات متداول
