اگر دچار عارضه هموروئید یا بواسیر هستید، حتما می دانید این بیماری تا چه اندازه می تواند آزاردهنده باشد و بدتر آن است که انسان دچار بواسیر بیرون زده باشد.
حتما می خواهید بدانید چرا این رگ های خونی دردناک تصمیم می گیرند که از جای خود حرکت کرده و آزاردهندگی خود را بیشتر کنند. بعد از آنکه به راه های درمان بواسیر بیرون زده پرداخیتم، به این موضوع نیز اشاره خواهیم کرد.
اما مهم است بدانید که هر چیزی که از مقعد شما بیرون می زند بواسیر بیرون زده یا هموروئید پرولاپس نیست. گاهی بخشی از رکتوم است که از مقعد بیرون زده.
رکتوم پایین ترین بخش روده بوده و مقعد دهانه ای است که در پایین رکتوم قرار دارد و بدن از طریق آن مدفوع را دفع می کند.
بیرون زدگی مقعد و هموروئید بیرون زده دو مسئله مختلف در مورد مقعد و محیط اطراف آن هستند. در اینجا توضیح مختصری در مورد هر کدام آورده شده است:
بیرون زدگی مقعد (Anal Prolapse): این وضعیت وقتی اتفاق می افتد که دیواره مقعد (قسمتی از روده کوچک) به طور جداگانه بیرون میآید و روی بافت اطراف مقعد قرار میگیرد. این حالت برای افرادی رخ می دهد که عضلات مقعد ضعیفی دارند.
بواسیر بیرون زده (Hemorrhoids): هموروئید معمولاً تورم و التهاب رگهای خونی در ناحیه مقعدی است و می تواند داخلی (درون مقعد) یا خارجی (بر روی مقعد) باشد.
علائم هموروئید شامل خونریزی مقعدی، درد، سوزش و خارش است. هموروئید معمولاً به دلیل فشار زیاد روی رگهای مقعدی (مانند در دورههای زایمان یا در اثر یبوست مزمن) یا عوامل دیگری که تورم رگها را افزایش میدهند، ایجاد میشود.
علائم بواسیر بیرون زده
علامت اصلی که نشان می دهد پرولاپس هموروئید دارید وجود یک یا چند توده در اطراف مقعد است. این امر فقط در صورتی رخ می دهد که پرولاپس نسبتاً بزرگ باشد.
هموروئید پرولاپس هنگام نشستن یا دراز کشیدن نسبت به حالت ایستادن، دردناک تر است. همچنین ممکن است این دردها هنگام اجابت مزاج بیشتر شود.
اگر لخته خون در بواسیر ایجاد شده باشد، بواسیر بیرون زده می تواند دردناک باشد که به عنوان هموروئید ترومبوز شناخته می شود.
نگران نباشید، هموروئید ترومبوز شده مثل لخته شدن خون در قلب شما خطرناک نیست، اما می تواند بسیار دردناک باشد و شما را آزار دهد.
علائم هموروئیدی که پرولاپس نشده
اگر بواسیر داخلی دارید، ممکن است علائم قابل توجهی نداشته باشید. در برخی موارد، ممکن است مقداری خونریزی وجود داشته باشد. اگر خونریزی دارید، احتمالاً هنگام پاک کردن پس از اجابت مزاج به صورت خون قرمز روشن روی دستمال کاغذی ظاهر می شود یا اینکه اندکی خون در توالت مشاهده خواهید کرد.
در مورد بواسیر خارجی ماجرا کمی متفاوت است. در نظر داشته باشید حتی اگر بواسیر پرولاپس نداشته باشد، ممکن است احساس ناراحتی و خارش کنید.
علت بیرون زدگی بواسیر
زمانی که بافت های نگهدارنده رگ های رکتوم و نزدیک به مقعد ضعیف شوند، هموروئید پرولاپس می شود. علل و عوامل متعددی برای این ضعیف شدن بافت وجود دارد.
زور زدن در حین اجابت مزاج یکی از دلایل احتمالی است، زیرا زور زدن می تواند فشار بیشتری را بر هموروئید وارد کند. اگر یبوست یا اسهال را تجربه می کنید، ممکن است بیشتر زور بزنید.
بارداری همچنین می تواند خطر ابتلای شما را افزایش دهد. هموروئید در 40 درصد از زنان باردار رخ می دهد و در صورت عدم درمان ممکن است دچار پرولاپس شوند.
چاقی یکی دیگر از عوامل خطر ابتلای احتمالی است. اضافه وزن می تواند به رگ های رکتوم فشار وارد کند و باعث تشکیل هموروئید و افتادگی بواسیر داخلی و خارجی شود.
سیگار کشیدن همچنین میتواند به همه رگهای خونی شما از جمله سیاهرگهای مقعد و ناحیه مقعدی آسیب برساند. این امر می تواند خطر ابتلا به هموروئید و هموروئید پرولاپس را افزایش دهد.
زمان مراجعه به پزشک
توصیه می شود اگر علائم پرولاپس هموروئید را دارید، به پزشک مراجعه کنید.
گاهی اوقات هموروئید ممکن است به خودی خود بهبود یابد و علائم دیگری ایجاد نکند.
اما اگر درد، خارش و خونریزی ادامه داشت، به پزشک متخصص یا پروکتولوژیست (پزشکی که در شرایط مقعد و رکتوم تخصص دارد)، یا متخصص گوارش (پزشکی که در بیماری های معده و روده تخصص دارد) مراجعه کنید.
اگر توده ای در اطراف مقعد خود احساس کردید، حتی اگر علائم دیگری وجود نداشته باشد، باید به پزشک مراجعه کنید. شما می خواهید مطمئن شوید که توده در واقع یک هموروئید است و نه یک تومور یا سایر مسائل نگران کننده دیگر.
تشخیص بواسیر بیرون زده
بواسیر بیرون زده به راحتی در طول معاینه پزشکی قابل مشاهده باشد. همچنین ممکن است پزشک یک چک آپ دیجیتالی انجام دهد.
در طول معاینه دیجیتال، پزشک بعد از پوشیدن دستکش و چرب کرن انگشت خود یک انگشت را وارد مقعد کرده و به سمت راست روده حرکت می دهد تا هموروئید را احساس کند.
هموروئیدهای داخلی بر اساس میزان بیرون زدگی درجه بندی می شود:
- درجه یک: بدون پرولاپس
- درجه دو: افتادگی که به خودی خود سرجایش باز می گردد. (مثلاً بعد از اجابت مزاج)
- درجه سه: پرولاپسی که شما یا پزشکتان می توانید آن را به عقب برمی گردانید
- درجه چهار: پرولاپسی که نمی توان آن را به داخل برگرداند و نیاز به مداخله جدی پزشکی دارد.
هموروئید پرولاپس درجه 4 دردناک ترین نوع بواسیر است.
درمان خانگی بواسیر بیرون زده
در درجات خفیف بواسیر، ممکن است نیازی به درمان توسط پزشک نداشته باشید. چندین کار وجود دارد که می توانید در خانه برای تسکین علائم بواسیر خود انجام دهید:
محصولات بدون نسخه هموروئیدی مانند پمادهای موضعی یا شیاف هایی که حاوی هیدروکورتیزون هستند را امتحان کنید.
غذاهای پر فیبر مانند میوه ها، سبزیجات و غلات کامل را بیشتر مصرف کنید، که می توانند مدفوع را نرم کرده و نیاز به زور زدن را در حین حرکات روده کاهش دهند.
به مدت 10 یا 15 دقیقه در حمام گرم بنشینید.
پس از اجابت مزاج از یک حوله مرطوب یا دستمال مرطوب استفاده کنید، اما مطمئن شوید که حاوی الکل یا عطر نباشد.
برای کاهش تورم از کمپرس یخ در اطراف هموروئید استفاده کنید.
درمان بواسیر بیرون زده
اگر مراقبتهای خانگی مؤثر نبود و هموروئید خونریزی داشت یا اینکه دردناک بود، چند گزینه درمانی در دسترس است. اما دقت داشته باشید که درمان به نوع و درجه هموروئید پرولاپس بستگی دارد.
گزینه های درمانی برای هموروئید پرولاپس معمولاً مانند درمان سایر انواع هموروئید است.
خبر خوب این است که کمتر از 10 درصد موارد هموروئید با جراحی درمان می شوند. زیرا پزشک شما در ابتدا روش هایی را به کار می برد که کمتر تهاجمی باشند، مثل عمل بواسیر با لیزر.
در ادامه به روش های درمان بواسیر می پردازیم:
بستن نوار لاستیکی
در طی این روش، که به آن باند هموروئید نیز گفته می شود، پزشک یک یا دو باند لاستیکی کوچک را محکم در اطراف هموروئید قرار می دهد و گردش خون را در آن قطع می کند. بواسیر در عرض یک هفته یا بیشتر، کوچک شده و می ریزد.
معمولاً در چند روز اول مقداری خونریزی و درد وجود دارد.
اسکلروتراپی
اسکلروتراپی ممکن است برای هموروئید درجه 1 یا 2 بهترین باشد. اما همیشه به اندازه بستن نوار لاستیکی موثر نیست.
برای این روش، پزشک به بواسیر مواد شیمیایی تزریق می کند که رگ های خونی را در بافت هموروئیدی کوچک می کند.
لیزر درمانی
برای انعقاد، پزشک از لیزر، نور مادون قرمز یا گرما برای خشک شدن هموروئید استفاده می کند. پس از این کار، بواسیر از بین می رود.
ممکن است با این روش ناراحتی جزئی و عوارض بسیار خفیفی داشته باشید که در مقایسه با عمل جراحی بواسیر بسیار ناچیز است.
عمل جراحی
هموروئید خارجی با لخته خون را می توان با جراحی درمان کرد.
این عمل شامل برداشتن هموروئید و تخلیه زخم می شود. در حالت ایده آل، این روش باید ظرف سه روز پس از تشکیل لخته انجام شود.
یک عمل مهم تر برای درمان هموروئید پرولاپس درجه 4 و درجه 3، هموروئیدکتومی کامل است. در طی این روش، جراح تمام بافت هموروئید را برمی دارد که به آن جراحی باز نیز می گویند.
اگرچه در این نوع درمان علائم فوراً از بین می رود اما دوران نقاهت و روند بهبودی این عمل میتواند طولانی و دردناک باشد.
عوارضی مانند بی اختیاری نیز می تواند از هموروئیدکتومی کامل ایجاد شود.
طول مدت بهبودی کامل
اجابت مزاج پس از هر عمل بواسیر ممکن است ناراحت کننده باشد. این امر به ویژه پس از جراحی صدق می کند.
پزشک احتمالاً از شما می خواهد که ظرف 48 ساعت اجابت مزاج داشته باشید. ممکن است به شما یک داروی نرم کننده مدفوع داده شود تا درد آن کمتر شود.
ممکن است تا چهار هفته یا بیشتر طول بکشد تا بتوانید فعالیت های معمول خود را پس از هموروئیدکتومی از سر بگیرید. بهبودی از روش های کم تهاجمی، مانند اسکلروتراپی، لیزر، و استفاده از باند لاستیکی ممکن است فقط چند روز طول بکشد. اسکلروتراپی و لیزر ممکن است چند جلسه طول بکشد تا موفقیت آمیز باشد.
کلام آخر
پرولاپس هموروئید می تواند دردناک باشد، اما معمولا قابل درمان است. به محض دیدن علائم فوراً اقدامات لازم را جهت بهبودی انجام دهید. زیرا اگر هموروئید فرصت بزرگ شدن نداشته باشد، درمان آسانتر است و کمتر دردناک می شود.
اگر یک یا چند هموروئید داشته اید، ممکن است در آینده مستعد ابتلا به تعداد بیشتری هموروئید باشید. با پزشک خود در مورد رژیم غذایی، کاهش وزن و سایر تغییرات سبک زندگی که می توانید برای کاهش احتمال مشکلات آینده خود ایجاد کنید، حتما مشورت داشته باشید.