دیورتیکولار عبارت است از ایجاد فتق هایی شبیه کیسه دیورتیکول در دیواره کولون که احتمالا ناشی از یبوست طولانی مدت و افزایش فشارهای کولونی می باشد. البته علت دقیق این بیماری به خوبی شناخته نشده، اما مطالعات حیوانی و انسانی این اختلال را به یبوست و افزایش فشارهای داخلی کولون به مدت طولانی مرتبط دانسته اند.
غذای خورده شده در روده کوچک، مواد مغذی خود را به جریان خون تحویل داده و سپس به روده بزرگ می رسد؛ جایی که در آن آب و املاح نیز گرفته شده و تبدیل به توده ای کم حجم و فشرده می گردد. با رسیدن توده دفعی به کولون که قرار است دفع از آن جا صورت گیرد، در ابتدای کولون که محتویات دفعی حجیم هستند، انقباضات ماهیچه ای کولون فشار شدیدی را به طور طولی اعمال می کنند. اگر قطر محتویات مدفوع نامناسب باشد(به گونه ای که به راحتی از کولون عبور نکنند)، انقباضات می توانند انسداد ایجاد نمایند و فشاری را بر دیواره کولون اعمال کنند که در نهایت ممکن است موجب تولید فتق دیورتیکولار شود.
عناوین مطالب
روش های درمان دیورتیکول روده
دارو درمانی دیورتیکول روده
آنتی بیوتیک در صورتی که دیورتیکول ها عفونی شده باشند، مناسب است. امکان دارد مصرف داروهای ملین و ضد یبوست توصیه شود. در صورتی که نتوانید رژیم غذایی پرفیبر داشته باشید، داروهای مسهل از نوع حجیم کننده مدفوع ممکن است تجویز شوند. توجه داشته باشید که از مصرف خودسرانه داروهای مسهل باید خودداری کرد.
درمان تغذیه ای دیورتیکول روده
رژیم های کم فیبر و کم حجم علاوه بر ایجاد یبوست، ضمناً ممکن است در درازمدت دیورتیکول ایجاد کنند. بنابراین یک رژیم غذایی متعادل که فیبر زیاد، نمک کم و چربی کم می تواند در درمان دیورتیکول روده تاثیر خوبی داشته باشد.
خونریزی روده و دیورتیکولار
دیورتیکول یک کیسه حباب مانند است که در اثر افزایش فشار داخل رودهٔ بزرگ و وارد شدن آن به جدار روده و ایجاد بیرون‌زدگی‌های بادکنک شکل نازک از میان بخش‌های ضعیف شدهٔ جدار روده بزرگ، پدید می‌آید. وجود این دیورتیکول‌ها را دیورتیکولار گویند که در ۳۰ تا ۴۰ درصد افراد بالای ۵۰ سال ایجاد می‌شود و شیوع آن در دهه‌های بعد افزایش می‌یابد.
علائم دیورتیکولار
در اکثر افراد دیورتیکول‌ها هرگز علامتی ایجاد نمی‌کنند. این عارضه ممکن است باعث انقباضات شکمی و درد در قسمت تحتانی شکم شود که تنها با دفع گاز یا حرکت روده برطرف می‌گردد.
خونریزی روده به علت دیورتیکولار
دو عارضه اصلی دیورتیکولار خونریزی و التهاب (دیورتیکولیت) است. خونریزی از دیورتیکول‌ها باعث دفع خون روشن همراه با مدفوع می‌شود و نشانگر این است که باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. التهاب باعث درد شکمی حاد اغلب در قسمت تحتانی و چپ شکم می‌شود. پارگی دیورتیکول‌ها می‌تواند منجر به التهاب صفاق تهدیدکننده حیات گردد.
دیورتیکولوزیس باد کردگی دیورتیکول های کیسه مانند دیواره ی کولون است که تصور می شود ناشی از ترکیب عللی نظیر یبوست دراز مدت و افزایش فشارهای کلونی ، ژنتیک ، رژیم کم فیبر و تنگی های کولونی و کم تحرکی باشد.
این بیماری در مناطقی که رژیم غذایی حاوی فیبر زیاد استفاده می کنند بسیار نادر بوده در حالی که در مناطقی که رژیم غربی شده و شامل استفاده از مصرف بالای کربوهیدرات تصفیه شده می باشد ، بیشتر است . ورزش نیز در این زمینه می تواند سهیم باشد.
بیماری دیورتیکولی روده
بیماری دیورتیکولی عبارت است از وجود بیرون زدگی های کوچک کیسه مانند (دیورتیکول) از دیواره روده بزرگ. وجود این دیورتیکول ها ممکن است علامتی به همراه نداشته باشد. دیورتیکولیت نیز یعنی التهاب دیورتیکول. دیورتیکولوز مسری یا سرطانی نیست.
علائم دیورتیکول روده
معمولا بدون علامت است. اما ممکن است دل پیچه یا حساسیت به لمس در طرف چپ شکم که با دفع گاز یا اجابت مزاج بهبود می یابد نیز از علائم آن باشد یا گاهی در مدفوع، خون قرمز روشن وجود داشته باشد. دیورتیکول های غیرعفونی گاهی خونریزی می کنند.
علایم دیورتیکولیت (التهاب دیورتیکول)
درد شکم همراه با دل پیچه به صورت متناوب که پس از مدتی دایمی می شود، تب، تهوع و حساسیت به لمس در همان قسمتی که دیورتیکول در روده بزرگ وجود دارد.
درمان دیورتیکول روده
اگر علامتی وجود نداشته باشد، درمان معمولا لازم نیست. در موارد خفیف، تغییر در رژیم غذایی و استفاده از مواد ملین ممکن است کافی باشد و در موارد شدیدتر هم، ممکن است نیاز به استراحت، دارو و جراحی باشد.
سعی کنید هر روز سر یک ساعت معین اجابت مزاج داشته باشید. حداقل ۱۰ دقیقه صبر کنید و زور نزنید. مدفوع خود را روزانه از نظر خونریزی کنترل کنید. اگر مدفوع سیاه است، نمونه ای را برای آزمایش ببرید. برای رفع درد و اسپاسم خفیف، کیسه آب گرم روی شکم قرار دهید.
در صورت عفونی شدن دیورتیکول یا خونریزی شدید آن، عمل جراحی برای برداشتن قسمتی از روده بزرگ لازم است.
