ژیاردیا لامبلیا شایع ترین تک یاخته بیماریزا در جهان می باشد و دارای دو فرم تروفوزویت و کیستی میباشد . اغلب بدون نشانه بالینی است اما میتواند به صورت اسهال حاد یا مزمن تظاهر نماید. کیست ژیاردیا ممکن است در مدفوع تعدادی از افراد سالم جامعه (حاملین) یافت شود بدون آنکه نشانه بالینی داشته باشند. ژیاردیازیس در کودکان به مراتب بیشتر از بزرگسالان علامت دار می شود . طیف علایم در افراد مختلف می باشد.
گاهی هیچ علامتی ظاهر نمی شود
گاه بیماری حاد با شروع ناگهانی اسهال انفجاری است .
گاهی نیز اسهال مزمن و سوء جذب که غالباً ماهها بطول می انجامد
عناوین مطالب
- 1 نحوه آلودگی به انگل ژیاردیا چگونه است ؟
- 2 مهمترین علایم بیماری حاد عبارتست از :
- 3 علایم بیماری ژیاردیازیس مزمن چیست ؟
- 4 عوارض بیماری ژیاردیازیس چیست ؟
- 5 چه عواملی باعث افزایش احتمال بیماری ژریاردیازیس می شود ؟
- 6 راههای پیشگیری از ژریاردیازیس چیست ؟
- 7 ژیاردیا چگونه تشخیص داده میشود ؟
- 8 درمان بیماری ژیاردیازیس چگونه میباشد ؟
- 9 کدام داروها برای ریشه کنی ژیاردیا توصیه میشود ؟
نحوه آلودگی به انگل ژیاردیا چگونه است ؟
این انگل در تمامی نقاط جهان وجود دارد ولی در مناطق پرجمعیت با امکانات بهداشتی کم ، شیوع بیشتری دارد. ژیاردیا لامبلیا در انسان ازطریق خوردن کیست به وجود میآید. کیستها از طریق مدفوع افراد آلوده دفع میشوند و آب و غذا را آلوده میکنند. کیست ها به کلرینه کردن معمولی آب آشامیدنی مقاوم میباشد. آب آلوده مهمترین منبع آلودگی به این تک یاخته میباشد. ورود 10 تا 25 کیست میتواند موجب بیماری شود. کیستها درقسمت ابتدای روده باریک به شکل تروفوزوئیت تبدیل میشود.
مهمترین علایم بیماری حاد عبارتست از :
اسهال، سستی، نفخ شکم، دفع مدفوع چرب و بدبو، کرامپ های شکمی، تهوع و استفراغ ، بی اشتهائی، کاهش وزن و تب .
ژیاردیا یکی از علل شایع اسهال مسافرتی پایا ( بیش از دو هفته ) می باشد. به دلیل آنکه تعداد زیاد انگل در عمل جذب ویتامینهای محلول در چربی و چربیها اختلال ایجاد میکند در عفونتهای شدید ممکن است اسهال چرب، کم خونی، ضعف و کاهش وزن مشاهده گردد.
علایم بیماری ژیاردیازیس مزمن چیست ؟
اسهال چرب ، کاهش وزن ، سوء جذب ، خستگی ، افسردگی، کرامپ و نفخ شکمی.
علایم ژیاردیازیس مزمن شبیه بیماری سلیاک ( حسایت به گلوتن گندم ) می باشد. بعلت سوءجذب ممکن است آلبومین خون کاهش یابد و یا کمبود ویتامین B12، ویتامین A و فولات صورت بگیرد.
عوارض بیماری ژیاردیازیس چیست ؟
سوءجذب و کاهش وزن
تاخیر رشد در بچه ها
کم خونی
حساسیت ( راش و کهیر ، آفت دهان )
ادم
چه عواملی باعث افزایش احتمال بیماری ژریاردیازیس می شود ؟
رعایت نکردن بهداشت فردی
افرادی که در تمایس با بیمار مبتلا به ژیاردیا
مصرف کنندگان آب آلوده و غیرتصفیه شده
مراکز نگه داری از عقب ماندگان ذهنی
زندگی در محیط های شلوغ و غیر بهداشتی (مهد کودک های غیر بهداشتی )
مسافران به نواحی قفقاز و روسیه و کوههای راکی در معرض خطر هستند .
کودکان حدود سه بار بیش از بزرگسالان مستعد ابتلاء به بیماری هستند.
کاهش اسید معده
افراد مبتلا به کمبو ایمونوگلوبین Ig A و کیستیک فیبروزیس مستعد بیماری شدید ژیاردیازیس هستند.
راههای پیشگیری از ژریاردیازیس چیست ؟
جمع آوری صحیح فاضلاب
محافظت منابع آب آشامیدنی از آلودگی
رعایت بهداشت فردی اصول کلی پیشگیری
توصیه میشود تا اطرافیان نزدیک بیمار از نظر وجود ژیاردیا در روده (آزمایش نمونه مدفوع) مورد بررسی قرار گیرند
در هنگام مسافرت و گردش خارج از منـزل از مصرف آب های غیـربهداشتی حتی بـرای شستشو خودداری کنید
ژیاردیا چگونه تشخیص داده میشود ؟
اولین اقدام بررسی مدفوع شخص مشکوک میباشد. ژیاردیا را می توان از طریق مشاهده کیست و یا تروفوزوئیت در مدفوع روان تشخیص داد و با بررسی یک نمونه در 50 % تا 70 % موارد انگل پیدا میشود ولی با تکرار آزمایش مدفوع برای بیش از 3 روز متناوب، در 90 % موارد پیدا میشود. از روش های دیگر تشخیص می توان به آزمایش الیزا یا روش DFA اشاره کرد که از طریق ردیابی آنتی ژنهای ژیاردیا ) آنتی بادی بر علیه کیست یا تروفوزوئیت ژیاردیا ) در مدفوع می تواند تا بیش از 98 % این بیماری را تشخیص دهد. یکی ار روشهای تشخیصی دیگر مطالعه بافتی نمونه تهیه شده از دوازده میباشد. چراکه عدم تحمل لاکتوز سیر در این بیماران شایع میباشد.
درمان بیماری ژیاردیازیس چگونه میباشد ؟
توصیه میشود بیماران مبتلا به ژیاردیازیس حداقل تا یک ماه پس از درمان از مصرف شیر پرهیز نمایند. درمان دارویی برای تمامی بیماران علامت دار و یا عارضه دار صورت میگیرد و همچنین برای افراد آلوده بدون علامت زیر نیز توصیه میشود
بچه ها
درای نقص ایمنی باشد
در تماس با فرد حامله باشد
احتمال انتقال به سایرین بیشتر باشد مانند دست اندرکاران موادغذایی
کدام داروها برای ریشه کنی ژیاردیا توصیه میشود ؟
هر کدام از داروهای زیر می تواند مفید باشد ولی داروی انتخابی تنیدازول می باشد.
1) تینیدازول 2 گرم یکجا
2) مترونیدازول 500 میلی گرم دو بار در روز بمدت 5 تا 7 روز
3) نیتازوکسانید 500 میلی گرم دو بار در روز بمدت 3 روز
4) آلبندازول 400 میلی گرم یک بار در روز بمدت 5 روز ( علاوه بر ژیاردیا روی آسکاریس و برخی کرمهای دیگر روده اثر دارد )